Chàm sữa là căn bệnh ngoài da phổ biến ở trẻ em đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Theo số liệu thống kê, chàm sữa ảnh hưởng đến 25% trẻ em, trong số đó có đến 60% số trẻ mắc chàm sẽ phát triển trước 1 tuổi. Chàm sữa nếu không được chữa trị kịp thời sẽ tiến triển thành dạng mãn tính, rất khó để điều trị dứt điểm. Do đó, các bậc phụ huynh cần biết cách để điều trị chàm sữa kịp thời, tránh ảnh hưởng đến cuộc sống của con sau này.
Mục Lục
Chàm sữa ở trẻ sơ sinh nguy hiểm như thế nào?
- Chàm sữa đặc trưng bởi tình trạng da khô, các mảng hồng ban thường xuất hiện ở mặt hoặc hai bên má, kèm theo mụn nước, sau đó là bong tróc vảy khiến cho phụ huynh thường nhầm lẫn với các bệnh ngoài da khác như rôm sảy, nẻ, mề đay,… Đặc biệt chàm sữa thường xảy ra ở trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi.
- Các cơn ngứa ngáy thường xuất hiện đầu tiên và dai dẳng khiến trẻ khó chịu, quấy khóc, bú kém, mất ngủ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Đặc biệt, việc trẻ liên tục đưa tay lên chà, gãi vùng da bị chàm làm mụn nước vỡ ra, rỉ nước, chảy máy và lở loét.
- Nếu không được vệ sinh sạch sẽ, vùng da bị thương tổn sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn, vi nấm tấn công gây viêm nhiễm, mưng mủ, nhiễm trùng da. Lâu dài dẽ để lại sẹo, gây mất tự tin, ảnh hưởng đến cuộc sống sau này của bé.
- Tuy bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng xong lại tái phát nhiều lần, khiến bé khó chịu và gây lo lắng cho các bậc cha mẹ. Do đó, việc phát hiện sớm để điều trị kịp thời chàm sữa là rất quan trọng.
Mục tiêu điều trị chàm sữa cho trẻ sơ sinh
Chàm sữa là một bệnh do cơ địa dị ứng, vì thế rất khó để điều trị dứt điểm. Các biện pháp chữa trị mong muốn mang lại hiệu quả tốt thường nhằm mục đích giảm thiểu triệu chứng, bình thường hóa làn da và hạn chế bệnh tái phát.
Để làm được điều đó, trong quá trình điều trị cho con, các bậc cha mẹ cần quan tấm đến 3 mục tiêu chính là:
- Chăm sóc da: Việc chăm sóc, vệ sinh da sạch sẽ rất quan trọng vì nó có thể giúp bảo vệ “hàng rào da”. Hàng rào da này là lớp chắc bảo vệ cơ thể, có 2 chức năng chính là tránh tác động của các yếu tố bên ngoài xâm nhập và ngăn sự bốc hơi nước trong da
- Tránh viêm nhiễm da: Như đã đề cập bên trên, nếu không vệ sinh cẩn thận có thể làm da bị nhiễm khuẩn gây những biến chứng nguy hiểm cho bé. Do đó, việc bảo vệ da để tránh nguy cơ viêm nhiễm bằng cách sử dụng thuốc bôi ngoài da hoặc thuốc kháng sinh là điều cần thiết. Những thứ này giúp làm giảm phản ứng viêm bùng phát.
- Kiểm soát ngứa: Việc bé dùng tay để gãi hay chà xát vào vùng da bị chàm cho bớt ngứa làm nguy cơ bội nhiễm tăng cao. Cha mẹ cần giữ cho bé không gãi hay cào xước vùng da tổn thương để tránh tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Cách để điều trị chàm sữa cho trẻ bằng dân gian
Việc sử dụng những mẹo dân gian để điều trị chàm , đặc biệt là chàm sữa không còn xa lạ nữa. Đây là phương pháp được nhiều phụ huynh lựa chọn bởi mức độ lành tính cao, nguyên liệu dễ tìm và cách thực hiện đơn giản. Tuy nhiên tác dụng không nhanh, hiệu quả điều trị còn tùy thuộc vào cơ địa của trẻ.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị chàm sữa mà dân gian thường sử dụng:
1. Tắm bằng nước trà xanh
Không chỉ là thức uống bình dị, quen thuộc của nhiều người dân Việt Nam, lá chè xanh còn có thể dùng ngoài da như một dược liệu hỗ trợ điều trị nhiều bệnh, trong đó có các bệnh ngoài da như rôm sảy, hăm tã và chàm sữa.
Lá trà xanh có chứa hoạt chất Epigallocatechin gallate (EGCG), ngoài ra còn chứa các nguyên tố vi lượng như magie, sắt, canxi, mangan cùng các vitamin nhóm B, C. Các hoạt chất này ngoài tác dụng làm chậm quá trình lão hóa da còn làm giảm ngứa ngáy và ngăn ngừa nguy cơ bùng phát của chàm sữa.
Cách chữa bệnh chàm sữa bằng lá trà xanh với thao tác thực hiện đơn giản được tiến hành như sau:
- Chuẩn bị: Một nắm là chè xanh loại tươi, một ít muối hạt.
- Thực hiện: Rửa sạch là trà xanh với nước, sau đó ngâm 30 phút với muối hạt. Cho lá trà xanh vào nồi nước, đun sôi rồi để nguội. Thấm khăn vào nước trà xanh thu được lau lên vùng da bị chàm. Phần nước còn lại dành để tắm hoặc ngâm mình cho bé, nên thực hiện khi nước còn ấm đến khi nguội hẳn. Thực hiện đều đặn trong giai đoạn chàm sữa mới chớm bệnh có thể cải thiện triệu chứng cung như hạn chế tình trạng lây lan hoặc bệnh tiến triển nặng hơn.
2. Điều trị chàm sữa bằng dầu dừa
Từ lâu, dầu dừa đã trở thành “bảo bối” giúp giảm các triệu chứng khó chịu trên da và hỗ trợ điều trị bệnh chàm sữa cho trẻ hiệu quả. Sở dĩ dầu dừa có thể khắc phục và kiểm soát được tình trạng bệnh là vì trong dầu dừa có chứa các enzim có tác dụng kháng khuẩn, làm giảm và ngăn ngừa sự lây lan của chàm sữa ra các bộ phận khác trên cơ thể bé. Ngoài ra, dầu dừa còn có vitamin E giúp dưỡng ẩm, hạn chế khô da và nứt nẻ da bé.
2 cách chữa chàm sữa bằng dầu dừa hiệu quả phổ biến hiện nay bao gồm:
- Thoa dầu dừa lên vùng da bị chàm sữa: sau khi làm sạch vùng da bị chàm bằng nước ấm, các mẹ đổ khoảng 1/2 thìa dầu dừa vào lòng bàn tay và mát xa 15-30 phút lên vùng da bị chàm của trẻ. Cuối cùng, mẹ có thể dùng giấy thấm dầu hoặc khăn bông để lau đi phần dầu thừa trên da.
- Tắm cho trẻ bằng dầu dừa kết hợp bột yến mạch: Các mẹ sử dụng 150 g dầu dừa kết hợp với bột yến mạch, trộn đều lên để tạo thành một hỗn hợp sánh mịn. Sau khi tắm qua cho trẻ bằng nước ấn, thoa hỗn hợp vừa tạo được lên vùng da bị tổn thương. Sau khoảng 15 phút, các mẹ có thể tắm lại cho trẻ. Áp dụng phương pháp này từ 1-2 lần/tuần giúp làm dịu da và giảm ngứa ngáy, ngăn ngừa bệnh chàm sữa tái phát.
3. Điều trị chàm sữa bằng lá trầu không
Với những trẻ mắc bệnh chàm sữa, sử dụng lá trầu không có tác dụng rất tốt trong việc cải thiện làn da bị ngứa ngáy, tránh tình trạng nổi mụn nước. Ngoài ra, các thành phần trong lá trầu không như alkaloid, chavicol, kẽm, eugenol, canxi,… còn giúp giảm được tình trạng sưng tấy, khó chịu ở bề mặt da cho trẻ.
Bã trầu không hay tắm bằng nước lá trầu không đều có tác dụng cái thiện chàm sữa ở trẻ. Cách thực hiện cũng đơn giản như sau:
- Đắp bã trầu lên vùng da bị chàm: Với 1 nắm lá trầu không đã được rủa sạch, các mẹ sử dụng tay để vo nát chúng. Sau đó, dùng phần bã lá trầu vừa vo nát được để đắp lên vùng da bị chàm của bé khoảng 15 phút. Tiến hành rửa lại da cho bé bằng nước sạch và để khô tự nhiên. Với cách chữa trị này, các mẹ nên thực hiện khoảng 2 lần/tuần để cải thiện các triệu chứng bệnh.
- Tắm bằng nước lá trầu không: Với cách thực hiện tương tự ở phương pháp trên, các mẹ vo nát một nắm lá trầu, sau đó bỏ vào nồi nước sôi tầm 10 phút. Nước thu được có thể dùng để rửa vùng da bị tổn thương. Áp dụng liên tục thường xuyên sẽ giúp da đỡ mẩn đỏ, ngứa ngáy, ngăn ngừa bong tróc da.
Thuốc tây y trị chàm sữa cho trẻ sơ sinh
Chữa bệnh chàm bằng thuốc Tây là phương pháp phổ biến ở các bệnh viện da liễu hiện nay. Cách điều trị này thường cho hiệu quả nhanh chóng bởi khi chữa bệnh chàm bằng thuốc Tây, các bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân cụ thể. Trên cơ sở đó, cung cấp liệu pháp trị bệnh thích hợp nhất.
Ở các bệnh viện, nhà thuốc hiện nay có nhiều loại thuốc tây trị bệnh chàm. Trong đó, người ta thường chia ra làm 2 loại: Thuốc bôi và thuốc uống. Mỗi loại thuốc được sử dụng cho từng tình trạng bệnh khác nhau.
1. Thuốc bôi ngoài da
Khi trẻ bị chàm sữa, các bác sĩ thường chỉ định các loại thuốc bôi cho trẻ nhằm kháng khuẩn, giảm tình trạng viêm nhiễm và ngứa ngáy. Các loại thuốc này được dùng bằng cách bôi trực tiếp lên vết chàm bao gồm:
- Dung dịch tím Metin 1%: Dùng trong trường hợp vết chàm bị nhiễm khuẩn hoặc trợt loét nhiều.
- Thuốc mỡ corticoid kháng sinh: Dùng ngay khi tổn thương có dấu hiệu khô lại. Thuốc có tác dụng chống viêm, ngừa bội nhiễm, giảm ngứa và giữ ẩm cho da.
- Thuốc kháng histamine dạng bôi ngoài: Có tác dụng chống dị ứng thông qua cách ức chế chất trung gian histamine. Sử dụng thuốc histamine giúp bệnh nhân giảm ngứa, giảm các tổn thương da.
- Thuốc corticoid + acid salicylic: Hoạt chất này có vai trò loại bỏ các tế bào sừng, sát trùng và làm mềm da.
- Nước muối sinh lý 0.9%:đây là dạng dung dịch sát khuẩn và làm dịu da. Sử dụng khi da loét, chảy dịch.
- Nitrat bạc 0.25%: giúp sát trùng nhẹ, làm dịu da, giảm ngứa.
- Dung dịch Milian: Milian có tác dụng ức chế virus gây bệnh ngoài da. Thuốc được sử dụng trong giai đoạn sau khi mụn đã khô và vảy hình thành nhằm ngừa bội nhiễm.
2. Thuốc uống trị chàm
Khi trẻ có hiện tượng bội nhiễm và sưng viêm kéo dài thì bác sĩ có thể chỉ định điều trị bằng các thuốc dạng uống. Thuốc trị chàm bằng đường uống cũng được chia thành nhiều loại với những công dụng khác nhau, cụ thể:
- Thuốc kháng histamine H1
- Kháng sinh Tetracyclin hoặc Erythromycin: Chỉ nên dùng trong trường hợp vùng da tổn thương bị nhiễm khuẩn. Biểu hiện là thân nhiệt tăng, da sưng tấy, đau nhức, có vảy máu. Nhóm thuốc này được khuyên dùng liên tục từ 7 đến 10 ngày.
- Corticoid đường uống: Chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn và trong trường hợp thực sự cần thiết
- Viên uống bổ sung: Các loại viên uống bổ sung như vitamin C, E, Kẽm, Omega 3… có tác dụng tăng cường sức khỏe và cải thiện sức đề kháng. Nên sử dụng viên uống bổ sung trong trường hợp hệ miễn dịch yếu.
- Điều trị chàm sữa bằng thuốc là cách chữa trị có cơ sở khoa học. Cách chữa trị này mang lại hiểu quả nhanh mà không tốn nhiều công sức, thời gian. Tuy nhiên, chi phí khám chữa bệnh chàm bằng thuốc Tây cao hơn nhiều so với các phương pháp khác. Đặc biệt điều quan trong hơn là trẻ có nguy cơ cao chịu tác dụng phụ của thuốc, nhất là những thuốc có chứa thành phần corticoid. Do da trẻ mỏng và nhạy cảm nên khi sử dụng corticoid trong thời gian dàu có thể gây teo da, sạm da…
Tất cả các loại thuốc sử dụng trong việc điều trị cần làm đúng theo sự hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ. Việc kiểm tra định kì cũng giúp ngăn ngừa nguy cơ tái phát sau điều trị ở trẻ. Hi vọng với những chia sẻ trên, các mẹ sẽ có thêm kinh nghiệm trong việc chăm sóc con bị chàm sữa theo phương pháp an toàn nhất cho bé.
Nguồn tham khảo
Thuốc Tetracyclin cập nhật ngày 02/02/2021: https://www.drugs.com/tetracycline.html
Thuốc Tetracyclin cập nhật ngày 02/02/2021: https://en.wikipedia.org/wiki/Tetracycline
Bác sĩ Võ Lan Phương tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh năm 2013. Dược sĩ từng có thời gian công tác tại Bệnh viện đại Học Y dược Tp. HCM trước khi là dược sĩ, tư vấn sức khỏe tại Healthy ung thư.
Sở trưởng chuyên môn:
Chuẩn đoán điều trị cho bệnh nhân ung bướu
Nắm vững chuyên môn ngành dược.
Tư vấn dinh dưỡng, sức khỏe.
Có kinh nghiệm trên 6 năm chẩn đoán và kê đơn.
Kỹ năm nắm bắt và cập nhật các thông tin mới liên quan đến hoạt chất, tá dược, máy móc ngành dược ở Việt Nam và thế giới.
Kỹ năng thực hiện nghiên cứu sản phẩm thuốc
Tinh thần làm việc có trách nhiệm, cẩn thận, tỉ mỉ và chính xác.
Đọc và hiểu thông thạo tiếng anh ngành dược.
Kinh nghiệm kê đơn điều trị với các loại thuốc đặc trị, điều trị ung thư
Quá trình công tác:
2013-1015: Bác sĩ tại Bệnh viện đại học y dược.
2015 – Đến nay: Bác sĩ, chuyên viên tư vấn sức khỏe, tư vấn thông tin về các loại thuốc đặc trị , điều trị ung bướu tại Healthy ung thư.
Bác sĩ Võ Lan Phương luôn nhiệt tình, niềm nở hết mình vì bệnh nhân sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc về sức khỏe, các dòng thuốc thông dụng, thuốc kê đơn, thuốc đặc trị.