Thuốc gabapentin là loại thuốc được dùng phổ biến trong y học, nhằm mục đích đề phòng và chống lại những cơn co giật của chứng bệnh động kinh. Phải dùng loại thuốc này thật cẩn thận vì nó có liên qua trực tiếp đến não bộ của cơ thể con người. Để biết rõ hơn về công dụng và một số điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc gabapentin thì bạn hãy tìm hiểu thêm một số thông tin từ bài viết này.
Mục Lục
Tác dụng của thuốc gabapentin
- Thuốc gabapentin được dùng chung với các thuốc khác để phòng ngừa và kiểm soát bệnh động kinh. Vì thế thuốc gabapentin được biết đến như một loại thuốc chống động kinh hoặc thuốc chống co giật .
- Thuốc gabapentin còn có thể điều trị các tình trạng đau thần kinh khác như bệnh lý thần kinh ngoại biên, đau dây thần kinh sinh ba, bệnh thần kinh đái tháo đường, và hội chứng chân bồn chồn.
- Có tác dụng quan trọng trong việc làm chậm sự giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh có cấu trúc monoamine trên invitro nhờ đó làm giảm hiện tượng động kinh.
- Thuốc còn được dùng để điều trị nhằm làm giảm các triệu chứng đau nhức sau bệnh Zona thần kinh, bệnh thần kinh đái tháo đường ở người lớn.
Các dạng thuốc gabapentin thường thấy
- Gabapentin 100mg
- Gabapentin 300mg capsules (thuốc gabahasan 300mg)
- Gabapentin 400mg
Những lưu ý khi dùng thuốc gabapentin
Cần lưu ý ngay những điều này khi dùng thuốc
- Dị ứng, quá mẫn cảm với thành phần của thuốc không được dùng.
- Vì thuốc gabapentin có nhiều dạng nên phải điều trị đúng theo từng loại thuốc.
- Báo cho bác sĩ biết khi bị viêm gan. bệnh thận hoặc bệnh tim và các bệnh đã mắc phải.
- Khi mang thai và cho con bú thận trọng khi dùng phải hỏi rõ ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
- Vì thuốc gây buồn ngủ và giảm khả năng suy nghĩ nên cẩn trọng khi lái xe, điều khiển các phương tiện giao thông.
- Phải liên lạc với bác sĩ nếu cơn động kinh trở nên xấu hơn hoặc chúng thường xuyên hơn.
Liều dùng thuốc Gabapentin
Liều gabapentin mà bác sĩ kê toa sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố. Bao gồm loại và mức độ nghiêm trọng của tình trạng bạn đang sử dụng gabapentin để điều trị; tuổi của bạn; hình thức của gabapentin bạn dùng; điều kiện y tế khác bạn có thể có.
Thông thường, bác sĩ sẽ bắt đầu với liều lượng thấp và điều chỉnh theo thời gian để đạt được liều lượng phù hợp với bạn. Cuối cùng họ sẽ kê toa liều lượng nhỏ nhất mang lại hiệu quả mong muốn.
1. Liều dùng thuốc Gabapentin với người lớn
- Bệnh động kinh
Ban đầu, bác sĩ có thể chỉ định bạn dùng 300mg gabapentin vào ngày thứ nhất, ngày thứ 2 uống 300mg gabapentin ngày 2 lần, sau đó tăng dần lên liều 300mg ngày uống 3 lần vào ngày thứ 3. Tiếp tục duy trì 300 – 600mg ngày 3 lần. Đối với bệnh động kinh, gabapentin có thể được dùng tối đa lên đến 3600mg uống mỗi ngày 3 lần.
- Đau dây thần kinh sau herpes (Postherpetic)
Trong điều trị đau dây thần kinh sau herpes, bác sĩ có thể chỉ định liều dùng 300mg vào ngày thứ nhất. Ngày thứ 2 gabapentin tăng lên 300mg uống 2 lần một ngày. Và tăng dần lên liều 300mg ngày uống 3 lần trong ngày thứ 3. Nếu cần thiết, liều tối đa có thể lên đến 1800mg mỗi ngày, chia làm 3 lần.
- Ngăn ngừa chứng đau nửa đầu
Liều dùng ở người lớn khác nhau, nhưng có thể lên tới 2.400mg mỗi ngày chia làm 3 lần.
Nếu bạn đang dùng gabapentin dưới dạng chất lỏng, 1ml thường giống như uống một viên 50mg hoặc viên nang.
2. Liều dùng thuốc Gabapentin với trẻ em
Gabapentin chỉ dùng cho trẻ em từ 6 tuổi trở lên. Dưới 6 tuổi không có chỉ định.
Liều gabapentin dùng để điều trị chứng động kinh ở trẻ nhỏ (từ 6 đến 12 tuổi) khác nhau tùy thuộc vào cân nặng của chúng.
Từ 6 – 12 tuổi: Liều khởi đầu từ 10 đến 15 mg/kg/ ngày trong 3 lần chia.
Lớn hơn 12 tuổi: Liều dùng ban đầu 300mg uống vào ngày thứ nhất, 300mg uống 2 lần một ngày vào ngày thứ hai, sau đó 300mg uống 3 lần một ngày vào ngày thứ ba. Liều lượng tối đa 900 đến 1800 mg uống 3 lần; Có thể tăng liều tới 1800mg/ ngày.
3. Liều dùng thuốc Gabapentin đối với người bệnh thận
Liều dùng hàng ngày ở bệnh nhân giảm chức năng thận nên được cá nhân hóa dựa trên khả năng dung nạp và lợi ích lâm sàng mong muốn.
Đối với bệnh nhân lớn hơn hoặc bằng 12 tuổi:
– CrCl lớn hơn 60 mL/ phút: 300 đến 1200mg uống 3 lần một ngày.
– CrCl 30 đến 59 mL/ phút: 200 đến 700 mg uống mỗi ngày; tăng lên 600 mg khi cần
– CrCl 15 đến dưới 29 mL / phút: 200 đến 700 mg uống mỗi ngày một lần.
– CrCl 15 mL / phút: 100 đến 300 mg uống mỗi ngày.
– CrCl dưới 15 ml/ phút: Giảm liều hàng ngày tương ứng với CrCl dựa trên liều dùng cho CrCl 15 ml/ phút (ví dụ, đối với CrCl 7,5 ml/ phút, giảm liều hàng ngày xuống một nửa đến 50 đến 150 mg/ ngày).
Sử dụng thuốc gabapentin ở bệnh nhân dưới 12 tuổi với chức năng thận bị tổn thương chưa được nghiên cứu.
4. Liều dùng thuốc Gabapentin với người đang mang thai và cho con bú
- Đối với phụ nữ mang thai
- Gabapentin thường không được khuyến cáo trong thai kỳ.
- Không có bằng chứng chắc chắn rằng nó có hại cho thai nhi, nhưng để đảm bảo an toàn, phụ nữ mang thai thường chỉ nên dùng thuốc nếu lợi ích của thuốc vượt xa tác hại tiềm tàng.
- Nếu bạn dùng gabapentin cho bệnh động kinh và mang thai, đừng dừng thuốc mà không nói chuyện với bác sĩ trước. Điều rất quan trọng là chứng động kinh được điều trị trong khi mang thai vì co giật có thể gây hại cho bạn và thai nhi.
- Nếu bạn đang cố gắng mang thai hoặc mang thai, bạn nên thường xuyên uống ít nhất 400mcg vitamin gọi là axit folic mỗi ngày. Nó giúp thai nhi phát triển bình thường.
- Phụ nữ mang thai dùng gabapentin được khuyến cáo dùng liều folic cao hơn. Bác sĩ có thể kê đơn liều cao 5mg mỗi ngày để bạn dùng trong 12 tuần đầu của thai kỳ.
- Nếu bạn dùng gabapentin trong khoảng thời gian sinh con, trẻ có thể cần được theo dõi thêm trong một vài ngày sau khi được sinh ra vì có thể có triệu chứng cai gabapentin.
- Đối với phụ nữ cho con bú
Gabapentin nên được sử dụng thận trọng ở phụ nữ cho con bú, bác sĩ sẽ cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ để có chỉ định thích hợp.
Cách dùng thuốc Gabapentin hiệu quả
- Uống gabapentin chính xác theo chỉ định của bác sĩ. Thực hiện theo tất cả các hướng dẫn trên nhãn thuốc của bạn. Không dùng thuốc này với số lượng lớn hơn hoặc nhỏ hơn hoặc lâu hơn so với khuyến cáo.
- Gabapentin có dạng viên nang, viên nén, viên nén giải phóng kéo dài (tác dụng dài) và dung dịch uống (chất lỏng) để uống. Viên nang gabapentin, viên nén và dung dịch uống thường được uống với một ly nước đầy khoảng 240 ml, có hoặc không có thức ăn đều được.
- Đối với viên nén giải phóng kéo dài thì không nhai hoặc nghiền nát thuốc. Nếu bác sĩ nói bạn dùng một nửa viên thuốc thông thường như một phần liều dùng, hãy cẩn thận tách viên thuốc dọc theo điểm số. Sử dụng nửa viên thuốc khác như một phần của liều tiếp theo của bạn. Vứt bỏ đúng cách bất kỳ nửa viên thuốc mà bạn không sử dụng trong vòng vài ngày sau khi đã bẻ ra.
- Đối với thuốc dạng lỏng, hãy đo liều bằng dụng cụ được cung cấp với sản phẩm hoặc nếu không có thì hỏi dược sĩ, bác sĩ. Không dùng muỗng dùng trong nhà bếp vì có thể sẽ sai liều lượng.
- Dùng thuốc gabapentin thường xuyên để có được lợi ích cao nhất. Gabapentin hoạt động tốt nhất khi lượng thuốc trong cơ thể bạn được giữ ở mức không đổi. Do đó, hãy dùng gabapentin trong khoảng thời gian cách đều nhau vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Nếu bạn đang dùng thuốc này 3 lần một ngày để kiểm soát cơn động kinh, đừng để quá 12 giờ giữa các liều vì cơn co giật của bạn có thể tăng lên.
Một số tác dụng phụ khi dùng thuốc
- Chứng khó tiêu, chóng mặt, buồn ngủ, phù ngoại biên, buồn nôn đau đớn rung chuyển, đau dây thần kinh, đau lưng khó thở
- Đặc biệt dùng quá nhiều và lạm dụng thuốc sẽ gây nghiện thuốc.
Báo cho bác sĩ nếu có một số bệnh sau
- Người bị trầm cảm hay đã có tiền sử mắc phải bệnh trầm cảm
- Từng có tiền sử về việc thay đổi suy nghĩ hành vi vì nếu dùng thuốc này sẽ khiến nó trầm trọng hơn.
- Tác dụng của thuốc lâu hết hiệu quả nên bị bệnh thận cần phải dùng cực kỳ cẩn thận, nó sẽ đào thải rất chậm qua cơ thể.
- Nghiện rượu,bia, thuốc lá hoặc các chất chứa thành phần gây kích thích làm tương tác thuốc ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc.
Nguồn tham khảo
Thuốc Gabapentin cập nhật ngày 22/01/2021: https://www.drugs.com/gabapentin.html
Thuốc Gabapentin cập nhật ngày 22/01/2021: https://www.medicines.org.uk/emc/product/4636/smpc#gref
Bác sĩ Võ Lan Phương tốt nghiệp Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh năm 2013. Dược sĩ từng có thời gian công tác tại Bệnh viện đại Học Y dược Tp. HCM trước khi là dược sĩ, tư vấn sức khỏe tại Healthy ung thư.
Sở trưởng chuyên môn:
Chuẩn đoán điều trị cho bệnh nhân ung bướu
Nắm vững chuyên môn ngành dược.
Tư vấn dinh dưỡng, sức khỏe.
Có kinh nghiệm trên 6 năm chẩn đoán và kê đơn.
Kỹ năm nắm bắt và cập nhật các thông tin mới liên quan đến hoạt chất, tá dược, máy móc ngành dược ở Việt Nam và thế giới.
Kỹ năng thực hiện nghiên cứu sản phẩm thuốc
Tinh thần làm việc có trách nhiệm, cẩn thận, tỉ mỉ và chính xác.
Đọc và hiểu thông thạo tiếng anh ngành dược.
Kinh nghiệm kê đơn điều trị với các loại thuốc đặc trị, điều trị ung thư
Quá trình công tác:
2013-1015: Bác sĩ tại Bệnh viện đại học y dược.
2015 – Đến nay: Bác sĩ, chuyên viên tư vấn sức khỏe, tư vấn thông tin về các loại thuốc đặc trị , điều trị ung bướu tại Healthy ung thư.
Bác sĩ Võ Lan Phương luôn nhiệt tình, niềm nở hết mình vì bệnh nhân sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc về sức khỏe, các dòng thuốc thông dụng, thuốc kê đơn, thuốc đặc trị.
